Als we het er niet over hebben, is het er ook niet. Toch?

Bij gebrek aan leiderschap is iedereen slechter af.

Je kent het vast wel: werken in een organisatie waar lastige gesprekken steeds worden vermeden. Helaas gebeurt dat vaker dan we denken. Ik werd recent door iemand uit mijn vriendengroep geattendeerd op zo’n organisatie. Mensen die niet goed functioneren, worden niet aangesproken over hun functioneren, maar gewoon aan hun lot overgelaten. En als het écht niet meer gaat, worden ze overgeplaatst. Zo ontstond de titel voor dit blog.

Oordeel

Mijn eerste gedachte was: hoe kan het dat het management van deze organisatie dit zomaar laat gebeuren? Ja, ook ik heb soms te snel een oordeel klaar; dat vond ik best confronterend toen ik dit blog begon te schrijven. Want eigenlijk wordt er van mij verwacht dat ik zonder vooroordelen luister en kijk. Als project manager, als coach en als trainer.

Een patroon

Toen ik wat meer informatie kreeg, zag ik een patroon. Een leidinggevende gedraagt zich niet zoals het hoort. De organisatie pakt dat niet , of niet goed aan. Het gevolg? Veel ziekteverzuim, medewerkers die weggaan, weinig motivatie en een afdeling die niet goed functioneert. En dan heb ik het nog niet eens over de gevolgen voor de leidinggevende zelf. Blijkbaar is het makkelijker om die persoon ergens anders te plaatsen, zodat het probleem bij ‘een ander’ terecht komt, dan die leidinggevende echt de kans te geven om te leren van z’n fouten.

Benoemen

En met benoemen bedoel ik niet iemand in een nieuwe functie zetten of overplaatsen naar een andere afdeling. Nee, ik bedoel echt het gesprek aangaan over het functioneren en proberen te begrijpen wat erachter zit. Zonder oordeel. Zodra je oordeelt, gaan alarmbellen af en voelen mensen zich vaak onveilig.

Medewerkers durven dan niet te zeggen wat ze ervaren, uit angst voor de gevolgen.

De manager durft niet toe te geven dat er behoefte is aan hulp omdat dat je kwetsbaar kan maken. En de organisatie blijft zitten met dezelfde problemen, keer op keer. Iedereen verliest er dus bij.

Maar waarom is het zo moeilijk om het gesprek aan te gaan? Daar kan ik in dit geval alleen maar naar raden.

Praten.

Leiderschap gaat over het wél durven voeren van die moeilijke gesprekken. Een veilige plek creëren waar iedereen zich gerespecteerd en veilig voelt, ook als ze fouten maken. Want fouten maken is helemaal niet erg, het is juist een kans om te leren.

Dus: het er wél over hebben. Alleen dan kun je ontdekken wat er écht speelt, met respect voor ieders mening. Wat niet betekent dat je het kritiekloos met alles eens hoeft te zijn.

Hopelijk een nieuwe cultuur

Ik hoop dat deze organisatie op een dag zo’n cultuur krijgt. Waar ze dit soort situaties herkennen én durven te bespreken. Misschien krijgt die leidinggevende dan de kans om eerlijk naar zichzelf te kijken, zonder meteen weer te worden overgeplaatst. En hoe fijn zou het zijn als de medewerkers op die afdeling dan een leidinggevende krijgen die de kans heeft gehad te leren van fouten en met vertrouwen zorgt voor een fijne werkplek? Een plek waar mensen met plezier werken en open durven te zijn over hoe het gaat.

Vandaar dat ik het er in dit blog wel over wilde hebben omdat situaties als deze er nu zijn.